Biologia

Serdecznie zapraszamy wszystkich głodnych wiedzy uczniów oraz ich nauczycieli na kolejne edycje konkursów Pingwin i Panda z biologii. Konkursy o różnym stopniu trudności przeznaczone są dla uczniów klas V-VIII szkoły podstawowej (Pingwin i Panda).

Konkursy z biologii odbędą się: 24.11.2023 r. - Pingwin i 12.04.2024 r. - Panda w szkołach, które terminowo dokonały zgłoszenia. Godzinę rozpoczęcia ustala szkolny koordynator konkursu. Każdy konkurs trwa 45 minut + 10 minut na sprawy organizacyjne. Materiały niezbędne do prawidłowego przeprowadzenia konkursu otrzymają Państwo drogą pocztową.

Konkursy z biologii przeprowadzane są w formie testów jednokrotnego wyboru. Każdy test to 30 pytań z czterema wariantami odpowiedzi. Dla najlepszych uczniów EDI przygotował atrakcyjne nagrody.

Jeżeli mają Państwo pytania chętnie na nie odpowiemy. Prosimy o kontakt telefoniczny: 22-509-86-70 lub na adres e-mail: edi@edi.edu.pl

EDI życzy powodzenia!

Ulotka informacyjna - konkurs PINGWIN

Ulotka informacyjna - konkurs PANDA


Zakres tematyczny - PINGWIN

Klasa V szkoły podstawowej

1. Mikroskop, preparaty i obserwacje:

  • budowa mikroskopu optycznego
  • mikroskop elektronowy
  • obliczanie powiększenia mikroskopu

2. Składniki chemiczne organizmów:

  • pierwiastki budujące ciało organizmów
  • podstawowe grupy związków chemicznych występujących w organizmach (białka, cukry, tłuszcze, kwasy nukleinowe, woda, sole mineralne) - budowa, przykłady i ich funkcje

3. Komórka zwierzęca i jej budowa.
4. Komórka roślinna i jej budowa.
5. Komórka bakteryjna i jej budowa.
6. Fotosynteza, chemosynteza.
7. Samożywność i cudzożywność.

Klasa VI szkoły podstawowej

1. Zakres materiału klasy 5.
2. Zwierzęta i ich królestwo:

  • cechy zwierząt
  • kręgowce i bezkręgowce
  • grupy systematyczne kręgowców i bezkręgowców

3. Zwierzęta i ich tkanki:

  • rodzaje tkanek zwierzęcych
  • obserwacje tkanek pod mikroskopem
  • krew jako tkanka płynna
  • cechy charakterystyczne poszczególnych tkanek zwierzęcych

4. Od parzydełkowców do pierścienic:

  • środowisko życia parzydełkowców
  • budowa parzydełkowców
  • postacie parzydełkowców
  • przegląd parzydełkowców
  • przedstawiciele parzydełkowców
  • środowisko życia i tryb życia płazińców
  • charakterystyczne cechy płazińców
  • rozwój tasiemca
  • przedstawiciele płazińców
  • sposoby zarażenia się tasiemcem, zasady profilaktyki
  • środowisko życia nicieni
  • charakterystyczne cechy nicieni
  • choroby wywoływane przez nicienie

Klasa VII szkoły podstawowej

1. Zakres materiału klasy 6.
2. Budowa komórki prokariotycznej i eukariotycznej.
3. Przegląd tkanek zwierzęcych.
4. Aparat ruchu - aktywny i bierny:

  • podział, budowa i znaczenie mięśni, szkielet osiowy, obręczy i kończyn, podział i budowa kości
  • higiena i choroby układu ruchu
  • budowa kręgów stanowiących aparat ruchowy głowy

5. Układ krążenia:

  • budowa i funkcja
  • budowa naczyń krwionośnych, serca
  • grupy krwi
  • proces krzepnięcia krwi
  • higiena i choroby układu krążenia
  • budowa i funkcje krwi
  • budowa i funkcja układu limfatycznego

6. Układ odpornościowy:

  • budowa i funkcja
  • podział odporności
  • komórki układu odpornościowego
  • zaburzenia funkcjonowania układu odpornościowego

7. Układ pokarmowy:

  • odżywianie: składniki pokarmu (białka, cukry, tłuszcze, witaminy i ich przegląd, sole mineralne)
  • budowa i funkcjonowanie układu pokarmowego
  • zasady prawidłowego żywienia
  • witaminy
  • trawienie i wchłanianie składników pokarmowych

Klasa VIII szkoły podstawowej

1. Zakres materiału klasy 7.
2. Genetyka:

  • budowa DNA i RNA
  • przebieg replikacji
  • podziały komórkowe
  • ekspresja informacji genetycznej
  • cechy kodu genetycznego
  • podstawowe pojęcia w genetyce, w tym: gen, genotyp, fenotyp, genom, kariotyp, homozygota, heterozygota, genofor, nukleoid
  • budowa kwasów nukleinowych i ich formy; budowa nukleotydu i nukleozydu
  • dziedziczenie cech u człowieka, w tym grup krwi; dominacja zupełna; I i II Prawo Mendla
  • podział i przyczyny zmienności, w tym: środowiskowa, rekombinacyjna i mutacyjna
  • mutacje punktowe (substytucje, insercje i delecje); mutacje chromosomowe strukturalne (delecja, translokacja) i liczbowe (monosmie, trisomie, tetrasomie, nullisomie)
  • choroby genetyczne

3. Ewolucjonizm:

  • mechanizmy i prawidłowości ewolucji, w tym mutacje, dobór naturalny, dryf genetyczny, adaptacje
  • przykłady doboru stabilizującego, rozdzielającego i kierunkowego
  • historia myśli ewolucyjnej, dowody ewolucji, powstanie życia na Ziemi

4. Antropogeneza:

  • systematyka człowieka; różnice między człowiekiem rozumnym a innymi naczelnymi, w tym człekokształtnymi
  • przebieg ewolucji człowieka
  • pochodzenie człowieka

5. Ekologia:

  • podstawowe pojęcia w ekologii
  • tolerancja ekologiczna; przykłady gatunków wskaźnikowych; stenobionty i eurybionty
  • organizm a środowisko
  • interakcje między i wewnątrzpopulacyjne
  • strategie rozrodu - r i K
  • zależności pokarmowe - interakcje antagonistyczne i nieantagonistyczne wraz z przykładami - allelopatia, pasożytnictwo, drapieżnictwo, roślinożerność, konkurencja, protokooperacja, komensalizm, mutualizm; pojęcie mutualizmu fakultatywnego i obligatoryjnego; łańcuch spasania i detrytusowy; piramidy troficzne; sieci zależności pokarmowych
  • materia i energia w ekosystemie; budowa ekosystemu
  • cechy i struktura populacji; krzywe przeżywania (WKLĘSŁA, WYPUKŁA) i wzrostu populacji - jotowata i esowata

Zakres tematyczny - PANDA

Klasa V szkoły podstawowej

1. Wirusy i bakterie.
2. Różnorodność protistów:

  • różnorodność budowy protistów
  • czynności życiowe protistów (odżywianie, oddychanie, rozmnażanie)
  • drogi rozprzestrzenia się i zasady profilaktyki chorób wywołanych przez protisty

2. Budowa i różnorodność grzybów; porosty:

  • środowisko życia grzybów
  • cechy umożliwiające zakwalifikowanie organizmu do grzybów
  • różnorodność budowy grzybów
  • czynności życiowe grzybów (odżywianie, oddychanie, rozmnażanie)
  • budowa porostów
  • typy plech
  • znaczenie porostów

3. Tkanki i organy roślinne:

  • rodzaje tkanek roślinnych
  • korzeń - budowa i funkcje, przekształcenia
  • pęd - budowa i funkcje, przekształcenia
  • liść - główne funkcje, budowa, przekształcenia

Klasa VI szkoły podstawowej

1. Zakres materiału klasy 5.
2. Mięczaki:

  • występowanie
  • wygląd i cechy
  • zróżnicowanie
  • znaczenie w przyrodzie i dla ludzi

3. Kręgowce zmiennocieplne: Ryby - kręgowce środowisk wodnych:

  • charakterystyczne cechy kręgowców
  • gromady kręgowców
  • środowisko życia ryb
  • przystosowania ryb do życia w wodzie
  • budowa zewnętrzna ryb
  • sposób rozmnażania i rozwój ryb
  • opieka ryb nad potomstwem
  • przegląd ryb
  • gatunki chronione ryb

4. Kręgowce zmiennocieplne: Płazy - kręgowce wodno-lądowe:

  • środowisko życia płazów
  • przystosowania płazów do życia w środowisku wodno-lądowym
  • narządy oddechowe płazów
  • rozmnażanie i rozwój płazów
  • zróżnicowanie budowy i trybu życia płazów
  • gatunki płazów żyjące w Polsce
  • przegląd płazów
  • gatunki chronione płazów

5. Kręgowce zmiennocieplne: Gady - kręgowce lądowe:

  • środowisko życia
  • przystosowania
  • oddychanie i rozmnażanie
  • zróżnicowanie
  • przegląd i znaczenie, ochrona

Klasa VII szkoły podstawowej

1. Zakres materiału klasy 6.
2. Narządy zmysłów człowieka:

  • charakterystyka narządów zmysłów
  • wady wzroku i słuchu

3. Regulacja nerwowa i hormonalna:

  • podział układu nerwowego
  • charakterystyka układu nerwowego
  • budowa neuronu
  • odruchy i budowa łuku odruchowego
  • choroby układu nerwowego
  • układ hormonalny
  • gruczoły dokrewne i ich przegląd, rola i rodzaje hormonów
  • zasada działania hormonów, antagonistyczne działanie hormonów
  • choroby układu dokrewnego

4. Układ wydalniczy:

  • budowa układu wydalniczego
  • etapy powstawania moczu ostatecznego
  • skład moczu
  • higiena i choroby układu wydalniczego

5. Rozmnażanie, wzrost i rozwój:

  • budowa i rola żeńskiego i męskiego układu rozrodczego; cykl miesiączkowy
  • choroby przenoszone drogą płciową
  • od poczęcia do narodzin; rozwój płodu
  • ciąża - planowanie, higiena i zagrożenia
  • od narodzin do starości
  • podstawowe metody i środki antykoncepcyjne

Klasa VIII szkoły podstawowej

1. Zakres materiału klasy 7.
2. Ekologia:

  • podstawowe pojęcia w ekologii
  • tolerancja ekologiczna; przykłady gatunków wskaźnikowych; stenobionty i eurybionty
  • organizm a środowisko
  • interakcje między i wewnątrzpopulacyjne
  • strategie rozrodu - r i K
  • zależności pokarmowe - interakcje antagonistyczne i nieantagonistyczne wraz z przykładami - allelopatia, pasożytnictwo, drapieżnictwo, roślinożerność, konkurencja, protokooperacja, komensalizm, mutualizm; pojęcie mutualizmu fakultatywnego i obligatoryjnego; łańcuch spasania i detrytusowy; piramidy troficzne; sieci zależności troficznych
  • materia i energia w ekosystemie
  • cechy i struktura populacji; krzywe przeżywania (WKLĘSŁA, WYPUKŁA) i wzrostu populacji - jotowata i esowata
  • cykle biogeochemiczne - węgiel, azot
  • struktura i funkcjonowanie ekosystemu
  • biomy lądowe
  • sukcesja ekologiczna
  • zanieczyszczenia środowiska
  • gatunki inwazyjne
  • źródła i skutki zanieczyszczeń atmosfery, hydrosfery i litosfery; dziura ozonowa, efekt cieplarniany, kwaśne deszcze, smog i jego rodzaje
  • odpady i ich segregacja - pojemniki do segregacji i zasady segregacji odpadów

3. Racjonalne gospodarowanie zasobami przyrody:

  • rodzaje zasobów przyrody oraz skutki ich niewłaściwej eksploatacji
  • odnawianie zasobów przyrody
  • zrównoważony rozwój
  • ochrona zasobów przyrody na co dzień

4. Człowiek i środowisko:

  • sposoby ochrony przyrody
  • wpływ człowieka na różnorodność biologiczną
  • racjonalne gospodarowanie zasobami przyrody
  • różnorodność biologiczna

5. Genetyka i ewolucjonizm:

  • genetyka klasyczna I i II Prawo Mendla
  • dziedziczenie cech - dominacja zupełna i niezupełna, kodominacja (dziedziczenie grup krwi), cechy sprzężone z płcią Hemofilia i daltonizm); zadania genetyczne
  • zmienność organizmów; zmienność mutacyjna; mutacje punktowe i chromosomowe liczbowe - przykłady chorób punktowych - autosomalnych recesywnych, dominujących oraz chorób chromosomowych liczbowych i strukturalnych oraz ich zapisy
  • mutacje punktowe (substytucje, insercje i delecje); mutacje chromosomowe strukturalne (delecja, translokacja) i liczbowe (monosmie, trisomie, tetrasomie, nullisomie)
  • choroby genetyczne
  • przykłady cech recesywnych i dominujących u człowieka
  • pojęcia: kariotyp, genom, gen, genotyp, mutacja milcząca, spontaniczna, indukowana, dynamiczna, zmiany sensu, zmiany ramki odczytu
  • pośrednie i bezpośrednie dowody ewolucji
  • czynniki ewolucji

Dane kontaktowe

logo mobile

ul. Czarnołęcka 26D
04-740 Warszawa

edi@edi.edu.pl
Telefon: 22 509-86-70
Faks: 22 509-86-71

Obserwuj nas

meta facebook

Ta strona używa plików Cookies oraz działa zgodnie z Polityką prywatności.

Polityka prywatności